MASKESİZ SÖYLEŞİLER – AHMET UYKAN
Onu birinci sefer katıldığımız 1996 Avrupa Şampiyonası’nda kümede rakibimiz olan Hırvatistan kalesinde gördük. O periyot A Ulusal Kadro Yardımcı Antrenörü olan Rasim Kara’nın beğendiği oyuncuyu Beşiktaş’a getirdi. Beşiktaş’ta şampiyon olamasa da kupa sevinci yaşadı. Futbolculuk hayatı bittikten sonra kaleci antrenörü olarak tekrar Beşiktaş’ta çalıştı. Marjan Mırmiç, sorularımıza ‘maskesiz’ karşılıklar verdi. İşte o söyleşi…
“KALECİ OLMAK AKLIMDA YOKTU”
-Futbola birinci başladığınızda hangi mevkide oynuyordunuz?
Çocukken futbol kadar basketbol, voleybol ve hentbola da merakım vardı. Yani topla oynanan her sporu seviyordum. Futbol maçlarında ise bazen forvet bazen savunmada oynuyordum. Günün birinde bir maçta kaleye geçecek kimse olmayınca mecburen kaleci oldum. O gün istemeye istemeye kaleye geçmeme karşın iyi bir maç çıkardım. Bir daha da kaleyi hiç bırakmadım.
“AİLEMDEN BAŞKA KALINCA ZORLANDIM”
-Aileniz size takviye verdi mi?
15 yaşına kadar amatör olarak top oynadım. Konutumuza yakın bir ekipti. 16 yaşında yarı profesyonel bir kulübe gittim. O vakit birinci kere ailemden ayrıldım. Tek başıma bir meskende kaldım. Bu benim için çok sıkıntı bir süreçti. Tıpkı vakitte okula da gidiyordum. Futbolla eğitimi paralel bir formda yürütmek için çok çaba ettim. Bunu da başardım.
“ZOFF UYGUNDU ANCAK BEN DE MRMİC’İM!
-Örnek aldığınız bir kaleci yahut idolünüz var mıydı?
Başta Dino Zoff olmak üzere beğendiğim birtakım kaleciler vardı. Ancak kendime has yeteneklerim doğrultusunda bir tarz geliştirdim. Hiçbir vakit diğeri üzere olmak istemedim. Şükürler olsun iyi bir mesleğe ulaştım. Olimpiyatlar hariç her kolda gayret ettim.
“BOBAN, SUKER, PROSİNECKİ…HEPSİ BİRER STARDI”
-Hırvatistan, eski Yugoslavya’dan ayrıldıktan kısa bir mühlet sonra 1998 Dünya Kupası’nda üçüncü oldu. Siz de kadrodaydınız. Bunu nasıl başarmıştınız?
O periyot parlak bir kuşağa sahiptik. Yeni bir ülke olmamıza karşın birbirinden kaliteli oyuncularımız vardı. Jarni’den tutun da Boban’a, Bilic’ten Suker’e, Prosinecki’den Vlaovic’e, Boksic’e kadar uzanan güçlü bir takımdık. Bu isimlerin birçoğu eski Yugoslavya Ulusal Ekibi’nin da banko oyuncularıydı. Birebir halde Real Madrid, Barcelona, Milan ve Marsilya üzere dev kulüplerde forma giyiyorlardı.
“HIRVATİSTAN’DA YILDIZLAR BİTMEZ”
-Tekrar bu türlü bir grubu alanlarda görebilir miyiz?
Hırvatistan’da çok sayıda genç oyuncu var. Çeyrek finale kadar çıktığımız 2018 Dünya Kupası’nda 4-5 as futbolcu ile uğraş etmiştik. Kimileri sakat kimileri da ilerlemiş yaşlarından ötürü takıma alınmamıştı. Ancak yeniden de başarılı olduk. Zira sabırlıydık. Genç oyunculara baht verdik. Onların önünü açtık. Bilhassa Ümit Ulusal Kadro’dan gelen kaliteli bir oyuncu kümemiz var. Bu kuşağın da Euro 2020 finallerinde başarılı işler yapacağına inanıyorum.
“BENİ BEŞİKTAŞ’A RASİM KARA ALDIRDI”
-Beşiktaş ile yolunuz nasıl kesişti? Size kim teklifte bulundu?
1996 Avrupa Şampiyonası finallerinde Türkiye, Portekiz ve Danimarka ile tıpkı gruptaydık. O vakit Rasim Kara, Türk Ulusal Grubu’nda Fatih Terim’in yardımcısıydı. Rasim hoca, finallerden evvel oynadığımız ve benim kalede olduğum 3 özel maçımızı (İngiltere, İrlanda ve Macaristan) izlemiş. Performansımı beğenmiş. Beşiktaş’a teknik yönetici olunca da kesinlikle alınmamı istemiş.
“İSTANBUL’DA HÜKÜMDARLAR ÜZERE KARŞILANDIM”
-Beşiktaş’a transfer olduğunuzda birinci kere Hırvatistan dışına çıktınız. Türkiye’ye alışmak güç oldu mu?
O periyot Türkiye’de 3+1 yabancı kuralı vardı. Beşiktaş, bu yabancı hakkının birini benden yana kullandı. Yaşım 31 idi ve dediğiniz birinci kez Hırvatistan dışına çıkmıştım. Sıkıntı olacağını düşünmüştüm. Ancak çabuk adapte oldum. Eşim ve iki çocuğumu da İstanbul’a getirdim. Kulüp bizi çok iyi karşıladı. Kendimizi konutumuzda üzere hissettik. Beşiktaşlı taraftarlar da beni bağrına bastı. Zira grup için her şeyimi ortaya koyduğumu hissetmişlerdi. Fenerbahçe, Galatasaray ve başka grup taraftarları da bana daima sempati ile yaklaştı. Mesleğimin en hoş günleriydi.
“GALATASARAY’IN TAKIMI KALİTELİYDİ LAKİN…”
-Beşiktaş’a geldiğiniz birinci dönemde (1996-97) Rasim Kara ile ligi ikinci bitirdiniz. O sene şampiyonluk neden kaçtı?
Olağan oynadığımız maçlar kadar değişik müsabakalar da oldu. O dönem Galatasaray ligi önder tamamladı. Onlar da Hagi, Filipescu, İllie üzere yabancıları vardı. Bizim de takımımız iyiydi. Sergen Yalçın başta olmak üzere Ertuğrul Sağlam, Şifo Mehmet, Amokachi, Yankov üzere kaliteli oyuncularımız vardı. Ama kimi maçlarda haksız yere hasar aldığımızı düşünüyorum.
“VANSPORLULAR BİLE PENALTIYI GÖRMÜŞTÜ”
-Vanspor maçı bunlardan biri miydi?
Evet evet…O maç şampiyonluk için çok kritikti. Deplasmanda 0-0 berabere kaldık. Maçı soğuk ve karlı bir havada oynamıştık. Hakem lehimize bariz bir penaltı vermedi. Bu ayrıntı o dönem Türkiye’nin şampiyonunu belirledi. Vansporlu futbolcu ceza alanı içinde açık bir formda elle topa vurdu. Tabi VAR sistemi yoktu o vakitler. Fakat maçı tribünden izleyen Vansporlular bile penaltı olduğunu görmüştü. O maçı kazansaydık şampiyonduk.
“SERGEN YALÇIN’IN AYAĞINA TOP YAPIŞIYORDU”
-Eski grup arkadaşınız Sergen Yalçın, sizin gözünüzde nasıl bir oyuncuydu?
Onu günümüzün süperstar oyuncularıyla kıyaslamak mümkün. Topla her şeyi yapabiliyordu. Oyun görüşü çok iyiydi. Hayli itidalli ve rahattı. Tesirli şutları vardı. Ayağından topu almak zordu. Kendine inancı yüksekti. Tek şansızlığı 2002 Dünya Kupası’nda üçüncü olan Türk Ulusal Grubu’nda yer almamasıydı. O devir Avrupa’nın en iyi ekiplerinde rahatlıkla oynayabilirdi.
“BEŞİKTAŞ’I ÇALIŞTIRMAYI HAK ETMİŞTİ”
-Sergen Yalçın’ın günün birinde Beşiktaş’a teknik yönetici olacağını iddia ediyor muydunuz?
Sergen Yalçın, Beşiktaş’a gelmeden evvel hazırlıklıydı. Sivasspor, Yeni Malatyaspor ve Alanyaspor’u üzere grupları çalıştırmıştı. Yani Beşiktaş’a gelene kadar kuvvetli yollardan geçti. Kalitesini gösterince de Beşiktaş, onu ekibin başına getirdi.
“TOSHACK, KENDİ ADAMI İÇİN BENİ HARCADI”
-Yine Beşiktaş’taki eski günlerinize dönelim. Rasim Kara’dan sonra Toshack ile çalıştınız. Onunla nasıl bir devir geçirdiniz?
Bayern Münih ile oynayacağımız maçtan 3 gün evvel Hırvatistan Ulusal Grubu ile Danimarka karşılaşmıştık. O maçta kaburgalarımdan sakatlanmıştım. Bu yüzden 1 ay gruptan uzak kaldım. Bu süreçte kaleyi Fevzi (Tuncay) müdafaaya başladı. Güzelleşince de bazen Fevzi bazen ben kaleye geçtim. Toshack ile Rasim Kara’yı kıyaslayınca çok büyük farklar olduğunu söyleyebilirim. Gerek çalışma açısından gerekse davranışları bakımından…Kısacası yıldızımız bir türlü uyuşmadı. Benim yerime kendi adamını getirmek istiyordu. Ben de sonraki dönem Beşiktaş’tan ayrılmak zorunda kaldım.
“SÜLEYMAN SEBA, İÇİMİZDEN BİRİ GİBİYDİ”
-Rahmetli lider Süleyman Seba için neler söylersiniz? Onunla bir anınız var mı?
Evet, o Beşiktaş’ın lideriydi. Lakin her şeyden evvel beyefendi biriydi. Olağanüstü bir insandı. Onunla ilgili en hoş tanımlamaları rahatlıkla yapabilirim. Vakit zaman Fulya Tesisleri’ndeki kampımızı ziyarete gelirdi. Birlikte yemek yiyip sohbet ederdik. Hatta küçük bir bardakta soda ile birlikte rakı bile içerdi. (Gülerek). İçimizden biri üzereydi. Beşiktaş aşığıydı. Kulüp için büyük fedakârlıklar yaptı. Onun üzere bir lider bir daha sıkıntı gelir.
“HEM KALECİ HEM DE LİBEROYDUM!”
-Beşiktaş’ın kalesini korurken çekindiğiniz rakip forvetler var mıydı?
O denli bariz çekindiğim bir oyuncu yoktu. Benim için her maç değerliydi. Ama o periyot Türkiye’de kaliteli hamle oyunları vardı. Hakan Şükür, Baliç, Boliç, Jay Jay Okocha gibi…Ben çizgi kalecisi değildim. 20-30 metreye kadar ileriye çıkardım. Defansın ardına atılan toplara bir libero üzere müdahale erderdim. Kuvvetli önsezilerim vardı. 11 metrede nerde duracağımı iyi bilirdim.
“TARAFTARLA TIPKI LİSANI KONUŞUYORDUM”
-Sizin Beşiktaşlı taraftarlarla sıcak bir diyaloğunuz vardı. Yaptığınız kurtarışlardan sonra size tezahüratta bulunan seyircilere el sallardınız.
(Gülüyor…) O bizim taraftarlarla aramızdaki özel bir iletişimimizdi. Özellikle maç öncesi ısınmalarda tribünlerle adeta bütünleşirdim. Taraftarlar bendeki bu sıcaklığı hissetmişti. Şampiyonlar Ligi’nde oynadığımız bir maç öncesi sabahın erken saatlerinde İnönü Stadı’nın etrafında toplanan taraftarları hiçbir vakit unutamam. Kale gerisindeki zirvede toplanmışlardı. Gece maç başlayana kadar tezahürat yapmışlardı. Bu bahsettiğim beşerler Beşiktaş için yaşıyor. Hala olduğu üzere.
“WEMBLEY’DE İNGİLİZLERE ‘DUR’ DEDİM”
-Kariyerinizde unutamadığınız maç hangisi?
Birçok maçım hâlâ hafızamda. Beşiktaş’taki birinci dönemimde konutumuzda Gençlerbirliği ile oynadığımız bir maç vardı. Birinci yarım saatte neredeyse net 4 golü önlemiştim. Hepsinde rakiple teke tek kalmıştım. Birebir halde Fenerbahçe derbisinde Okocha’nın penaltısını kurtardığım maç ile İngiltere ile Wembley’de oynadığımız ve 0-0 berabere kaldığımız ulusal maçta da iyi bir performans sergilemiştim.
“TEKNİK YÖNETİCİLİK BENİM İŞİM DEĞİL”
-Sahalara veda ettikten sonra kaleci antrenörlüğüne yöneldiniz. Neden teknik yönetici olmak yerine kaleci hocalığını tercih ettiniz?
Ben şu an bile kendi başıma bir kadro kurmayı yahut hazırlamayı bilmiyorum. Bilmediğim işi yapmak istemem. Sevdiğim ve en iyi becerdiğim işi yapmayı tercih ettim. Kalecileri eğitmeyi, onlara bildiğim her şeyi öğretmeye çaba ediyorum. Yaklaşık 20 yıldır bu işi en iyi biçimde yaptığıma inanıyorum. Hem Hırvatsitan Ulusal Takımı’nda hem de Beşiktaş’ta bunu başardım. Örneğin Beşiktaş’tan Fulham’a giden Fabri’de büyük emeğim geçti. Kaleci antrenörünün birçok ayrıntısı öğrencilerine aktarması lazım. Yalnızca onları kaleye geçirip şut atmak yetmez.
“KARİUS’UN AKLI ÖTEKİ YERDEYDİ”
-Beşiktaş’ta kaleci hocalığı yaparken Karius’la da çalıştınız. Büyük umutlarla alınan Karius, neden tutunamadı?
Karius, Liverpool ile Şampiyonlar Ligi finalinde Real Madrid’le oynadıkları maçta yanılgılı gol yemişti. Bu yüzden Beşiktaş’a geldiğinde sarsılmış bir haldeydi. Yetenek manasında bir şey kaybetmemişti ama ruhsal olarak iyi değildi. Motivasyon sorunu yaşıyordu. Beşiktaş’tan ayrıldıktan sonra Berlin’e gitti. Orda da toparlanamadı. Birinci kaleci olamadı. Karius’un yalnızca futbola odaklanması lazım. Toplumsal medyaya değil.
“GENÇ KALECİLER İÇİN SABIR ŞART”
-Türkiye’de son yıllarda Uğurcan Çakır, Altay Bayındır ve Ersin Destanoğlu üzere yetenekli genç kaleciler sahneye çıktı. Onlar hakkında yorumunuz nedir?
Evet…Beşiktaşlı Ersin’i ele alacak olursak; kendisi epey genç bir kaleci. Benim vaktinde Ersin; Karius, Fabri ve Utku’nun akabinde kadronun 4. kalecisi üzereydi. 17 yaşındaydı. Genç kaleciler için çok sabır göstermek lazım. Onlardan anında ülkü bir kaleci olmasını yahut tüm dönem kaleyi müdafaasını bekleyemezsiniz. Birtakım maçlarda iyi kimilerinde makûs oynayabilir. Dönemin geneline bakarsak Ersin, sınıfı geçti. Taraftar baskısının olmaması onun için avantajdı. Beşiktaş’ın kalesini koruyacak kapasitede olduğunu ispatladı.
“BEŞİKTAŞ’IN TRANSFER İÇİN PARASI YOKTU”
-Sezon başında Beşiktaş’ın Ersin ve Utku’nun dışında deneyimli bir kaleciye muhtaçlığı olduğu tarafında görüşler vardı. Sizce Sergen Yalçın, bu mevzuda risk aldı mı?
Bildiğim kadarıyla Beşiktaş, deneyimli bir kaleci transferi yapmak istiyordu. Lakin bunun için kâfi paraları yoktu. Yalnızca Ersin ve Utku ile başlamak büyük riskti tabi. Lakin sonuçta korkulan olmadı. Ersin ve Utku, öteki bir kaleciye gerek kalmadan işlerini hakikat yaptılar.
“ERSİN, AVRUPA’YA DAHA HAZIR DEĞİL”
-Kaleci Ersin ile birtakım Fransız kulüplerin ilgilendiği söyleniyor. Size nazaran Ersin, Avrupa’da oynamaya hazır mı?
Onun yerinde olsam Avrupa’yı düşünmezdim. Daha çok genç. O yalnızca 1 dönem Beşiktaş’ın kalesini korudu. Bana nazaran şu an Avrupa’ya gitmesi gereksiz. Onun için en iyisi 2 sene daha Beşiktaş’ın kalesini koruyup ondan sonra Avrupa’ya gitmek. Yurt dışı için daha vakti var. Avrupa’da yedek kalabilir. O vakit yanlış bir adım atmış olur. Bütün yaptığı iyi şeyleri siler. Avrupa’ya giderse tahminen finansal açıdan kârlı çıkabilir. Ama uzun vadeli düşünmesi gerek.
“BEN DE ŞENOL GÜNEŞ ÜZERE ‘UĞURCAN’ DİYORUM”
-Zaman vakit Türk Ulusal Takımı’nın kalesini Uğurcan Çakır mı yoksa Altay Bayındır mı muhafazalı diye tartışmalar kelam konusu. Siz Şenol Güneş’in yerinde olsanız kimi tercih ederdiniz?
Uğurcan, geçen dönem daha iyiydi. Buna karşın ben de kaleyi ona teslim ederdim. Alışılmış ki kimin haklı çıkacağını Euro 2020’deki sonuçlar gösterecek. Artık konuşmak kolay. Bekleyip göreceğiz.
“BEŞİKTAŞ ŞAMPİYONLUĞU HAK ETTİ”
-Beşiktaş’ın şampiyonluğunu nasıl değerlendiriyorsunuz?
Beşiktaş, lige iyi başlamadı. Gerçi Galatasaray, Fenerbahçe, Trabzonspor ve Başakşehir de berbattı. Çok puan kaybettiler. Başlangıçta şampiyonluk için hiçbir ekip fark yaratamadı. Lakin Beşiktaş, ikinci yarıda birden uyandı. Seri galibiyetler aldı. Bana nazaran son 3 maça kadar dönemin en iyi futbolunu Beşiktaş oynadı. Karagümrük mağlubiyeti beni çok şaşırttı. Beşiktaş değil güya Karagümrük şampiyonluk için gayret ediyordu. Ama sonunda Beşiktaş, haklı bir şampiyonluk kazandı.
“VİDA’NIN PROBLEMLERİ VARDI”
-Beşiktaş’ta forma giyen vatandaşınız Domagoj Vida ile şampiyonluktan sonra görüşebildiniz mi?
Evet görüştüm. Kendisini tebrik ettim. Son maçta Göztepe’ye de kritik bir gol attı. Vida, bu dönem başında birtakım küçük sorunlar yaşadı. Daha sonra toparlandı. Beşiktaş’a büyük katkı sağladı. Dinamo Kiev’den geldikten sonra birinci kere şampiyonluk sevinci yaşadı. Onun ismine memnun oldum.
“BİLİC, HIRSININ KURBANI OLDU!”
– Hırvat Ulusal Takımı’ndan arkadaşınız olan Slaven Bilic, Beşiktaş’ta neden başarılı olamadı?
Bilemiyorum. Fakat hatırlasanız ikinci döneminde hem Üstün Lig’de hem de Avrupa’da başarılı olmak istiyordu. Hatta Türkiye Kupası’nda da iddialıydı. Yani 3 kulvara birden saldırmıştı. Ancak nihayetinde hiçbir şey elde edemedi. Clubb Bruge’e elendikten sonra ekip çöktü. Her şey alt üst oldu. Lig şampiyonluğu da bu yüzden kaybedildi. Şayet geniş bir takımınız yoksa Real Madrid yahut Paris Saint Germain bile olsanız işiniz güç. Beşiktaş, 3 kulvarda çaba etmek için alternatifli bir takıma sahip değildi. Bana nazaran Bilic’in başarısız olmasında en büyük sorun buydu.
FENERBAHÇE, BİJELİCA YAHUT DALİC’İ GETİRSEYDİ NE OLURDU?
-Madem bahis Hırvat hocalardan açıldı. Fenerbahçe için de size bir sorum olacak. Geçen dönem başında Nenad Bijelica ile Zlatko Dalic’in ismi Fenerbahçe ile anılmıştı. Fakat Erol Bulut geldi. Sizce bu iki Hırvat hocadan biri gelseydi Fenerbahçe şampiyon olur muydu?
Öncelikle her ikisi de kendi inandıkları oyuncuları transfer etmek isterdi. Buna karşılık Fenerbahçe’nin takımını baktığımızda iyi isimler var. Muhteşem Lig’in en geniş takımına sahipler. Ancak alanda isimler oynamıyor. Mesela geçen dönem şampiyon olan Başakşehir, ligde güç kaldı. Bu yüzden teknik adam çok değerli. Vizyon sahibi olmalı. Bijelica yahut Dalic gelseydi Fenerbahçe şampiyon olur muydu bilemiyorum. Ama en azından bir karakter ortaya koyarlardı. Son yıllarda Fenerbahçe’nin neden başarılı olamadığını anlamış değilim. Yapılan epey transferlere karşın ortada hiçbir muvaffakiyet yok. Bunun sebebi oyuncular mı yoksa teknik adamlar mı sistematik bir formda araştırmak gerek.
“BENİ HERKES BEŞİKTAŞLI MRMİC OLARAK BİLİYOR”
-Fenerbahçe, Bijelica yahut Dalic ile anlaşsa; size de kaleci antrenörlüğü için teklif gelse kabul eder miydiniz?
Bilemiyorum. (Gülüyor) Çok sıkıntı bir soru. Şu an Hırvat Futbol Federasyonu ile bir kontratım var. Ne söylersem boş. Ayrıyeten yıllarca Beşiktaş’ta vazife yaptım. Artık bunun için bir şey söylemem hakikat olmaz.
ÖNCELİK HIRVATİSTAN’IN BAŞARISI
-Gelecekten beklentileriniz neler?
Önümüzde Euro 2020 finalleri var. Hırvatistan Ulusal Grubu ile orada olacağım. Daha sonra Katar’daki 2022 Dünya Kupası var. Onun sonrasında neler olacağını göreceğiz.
-Belki tekrar Türkiye’de kaleci antrenörü olursunuz?
Ne diyeyim. İnşallah…Türklerin dediği üzere. (Gülüyor)
KİMLİK KARTI
İSMİ SOYADI: Marjan Mrmic
DOĞUM TARİHİ: 6 Mayıs 1965, (56 yaşında)
DOĞUM YERİ: Sisak (Eski Yugoslavya)
UYRUĞU: Hırvatistan
OYNADIĞI MEVKİİ: Kaleci
FORMA NUMARASI: 1
FUTBOLCULUK MESLEĞİ: 1983-1988 NHK Suhopolje, 1988-1993 NHK Cibilia, 1993-1996 NK Varteks, 1996-1998 Beşiktaş, 1999 NK Varteks, 1999-2000 Charleroi.
ULUSAL EKİP MESLEĞİ: 14 sefer Hırvatistan A Ulusal Grubu
TEKNİK YÖNETİCİLİK MESLEĞİ: 2000-2001 Varteks Varazdin (Kaleci Antrenörü), 2016-2019 Beşiktaş (Kaleci Antrenörü), 2019-2020 Antalyaspor (Kaleci Antrenörü).
*2006’dan beri Hırvatistan Ulusal Ekibi kaleci antrenörü.
MUVAFFAKİYETLERİ :Hırvatistan ulusal futbol ekibi ile Dünya Kupası üçüncülüğü: 1998, Beşiktaş ile Türkiye Kupası: 1998, Cumhurbaşkanlığı Kupası: 1998, Başbakanlık Kupası: 1997
Ajansspor
