Harcama limitinde arkadan dolanan kulübe çifte denetim

Türkiye Futbol Federasyonu (TFF) tarafından belirlenen ekiplerin 2020-20212 harcama limitleri tartışıladursun kamuoyunda gündeme gelen limitlere takılmama metotlarının mercek altında olduğu öğrenildi. Futbolcu ve teknik heyete yönelik sembolik fiyatlar başta olmak üzere tüm olağan dışı tekniklerin incelemeye alınması ile büyük cezaların da gündeme geleceği tabir ediliyor.

Kamuoyunda, birtakım kulüplerin harcama limitlerini aşmak için “imza parası göstermemek, el altından para vermek, bonservis bedelini düşük göstermek, kapalı mutabakatla ekstra maaş vermek, primleri gizlemek, futbolcuların kiralama ve ulaşım üzere ekstra harcamalarını gizlemek gibi” metotlara başvurduğuna ait haberler yer almıştı.

Öteki kesimlerde olduğu üzere futboldan elde edilen gelirler de vergiye tabi. Yıllık geliri 600 bin TL’nin üzerinde olan futbolcuların yüzde 40’a kadar gelir vergisi ödemesi gerekiyor. Futbolcunun aldığı fiyatın net olarak resmi evraklarda yer almaması durumunda iki ayaklı kontrolün devreye gireceği, incelemeleri sonucunda ağır cezaların kulüplerin kapısını çalabileceği belirtiliyor. Bu türlü bir durumda iki ayaklı kontrol sistemi şu halde işleyecek:

1. SPK KONTROLÜ

Kulüplerin birçok halka açık olduğu için yaptıkları tüm süreçleri Sermaye Piyasası Konseyi (SPK) tarafından titizlikle inceliyor. Bilhassa halka açık şirketlerde belirtilen limitlerin üzerinde harcama yapmak, futbolcu ve teknik heyete ödenen bedellerin gizlenmesi yatırımcıyı yanıltmaya yönelik manipülasyonlar kapsamında bedellendiriliyor. Manipülasyon olarak kabul edilen süreçlere de ağır cezalar uygulanıyor. Limit aşma prosedürleri kapsamında atılan adımlar, aldatma yada manüplasyon olarak değerlendirirse mahpus cezasına varan cezalar gündeme gelebilir.

2. VERGİ KONTROLÜ

Sembolik fiyat ya da farklı yollar limiti aşmak için kullanılırken vergi kaçırmayı da beraberinde getiriyor. Bu kapsamda milyonluk geliri olan futbolcuların vergiden kaçtığı tespit edilirse kulüplerin yanı sıra vergi kontrol heyeti soruşturmaları ile futbolcuların da ağır cezalar alabileceği belirtiliyor.

KADRO HARCAMA LİMİTİ NASIL HESAPLANIYOR?

Federasyonun açıklamasında limit hesaplamada iki formül kullanıldığına dikkat çekildi. 2019-2020 ve 2020/21 dönemlerinde iki yol ile bulunan fiyatların ortalaması alınıyor. Tekniklerden birinde negatif sonuca ulaşılır ise, harcamanın negatif olması halinde öbür yol ile hesaplanan meblağ ortalama için kullanılıyor. 2021/22 döneminde ise iki hesaplamadan düşük olanın alındığı açıklandı.

BİRİNCİ PROSEDÜR: BİR kulübün elde edeceği mutlaklaşmış gelirler (naklen yayın, sponsorluk ve reklam, maç hasılatı vs gibi) ile sarfiyatlar (kulüp işçisi fiyatları, kiralar, seyahat vs. masraflar ile finansman giderleri) ortasındaki fark hesaplanıyor. Bu hesaplamada, kulüplerin son 3 yılda elde ettikleri enflasyon düzeltmesi yapılmış gelirlerin ve masrafların ortalaması kullanılıyor. Bu fiyattan o döneme ilişkin kredi anapara ödemeleri çıkartılıyor. Kalan fiyat kulübün Grup Harcama Limiti’ni veriyor.

Maksat kulübün gelir ve masraf istikrarının, kulübün finansal borçlarından kaynaklanan faiz masraflarını ve anapara ödemesini karşılaması.

İKİNCİ SISTEM: YASAL küme yapısındaki dernek, derneğe bağlı tüm iştirakler ve bağlı iştiraklerin ve spor ile iştigal eden anonim şirketin tüm iştirakleri ve bağlı iştiraklerinin konsolide edilmiş finansal tabloları üzerinden hesaplama yapılıyor.

Bu birleşik yapının toplam net geliri ile tüm yapının net borcu bulunarak, futbol faaliyet gelirinin ne kadarının grup harcamasında kullanılması gerektiği hesap ediliyor. İkinci yolun geliştirilmesindeki maksat daha kapsayıcı bir finansal yapının da göz önüne alınması…

KADRO HARCAMA LİMİTİ NASIL ARTIRILIR?

İki formül kullanılarak hesaplanan limitlerini artırmak için kulüpler gelirlerini artırdıklarında (yeni reklam ve sponsorluk muahedeleri, mal varlığı satışları gibi), sermayelerini güçlendirdiklerinde (sermaye artışı) bunları belgelendirerek artırım için müracaat yapabiliyorlar. Bu gelirlerin 1/3’ü limite ek ediliyor. UEFA karşılaşmalarına katılacak olan kulüplerin katılaşmış gelirleri TFF tarafından müracaata gerek olmadan 1/3’ü limite ek ediliyor. Bir kulüp mevcut futbolcularını diğer kulüplere transfer ederek tüm transfer faaliyetleri sonucunda gelir elde eder ise, bu gelirin 1/3’ü de limitine ekleniyor. Ayrıyeten, mevcut finansal borçlarının ödeme planlarını ve/veya faiz yükümlülüklerini değiştirerek ödeme ve sarfiyat istikrarını değiştiren kulüpler de limitlerini artırmak için müracaat da bulunabiliyor. Bu durumda limitler tekrar hesaplanıyor.

EKIP HARCAMA LİMİTİ NEYİ KAPSIYOR?

Federasyonun internet sitesinde yaptığı açıklamaya nazaran Ekip Harcama Limiti’ne bahis olan sarfiyatlar, A Ekibi futbolcularına ve teknik adamlarına verilen yıllık maaş ve primlerin toplamı ile transferlerden doğacak öteki futbol kulüplerine ve menajerlere ödenecek sarfiyatların toplamından oluşuyor. Her kulübün kendi gelir ve masraflarını ve mevcut borçlarını göz önüne alarak gruba has harcama limiti belirleniyor. Bu masrafların limit altına alınması ile kulüplerin harcamaları denetim ediliyor. Lakin altyapıya yapılan ödemeler bu masrafların dışında tutuluyor.

Sefer Levent / Hürriyet

Fanatik